KLUBOVI I UDRUŽENJJA U REPUBLICI MAKEDONIJI
Jedna od glavnih ciljeva Zajednice Crnogoraca u Makedoniji je formiranje klubova i drugih udruženja u gradovima i mjestima gde žive građani porijeklo iz C.Gore.
Ova aktivnost teče uporedo sa konsolidiranjem organizacijei same Zajednice, tako da Crnogorci koji žive u Ohridu, Kumanovu i drugim mjestima i sad aktivno učestvuju u radu Zajednice.
Takođe su uglavnom dokumentovani podaci o broju građana porijeklom iz C.Gore. Ovo polje rada, međutim, traži veoma mnogo vremena i podaci će se verovatno dopunjavati godinama. Naime, prema zvaničnim podacima broj Crnogoraca u Republici Makedoniji je nešto iznad dve hiljade (prema popisu 2002 godine u RM živi 2003 etničkih Crnogoraca). Ali glavna karakteristika crnogorskog bića u Makedoniji su mješoviti brakovi, sa najčešćom vezom Crnogorac – Makedonka, zatim, iako u manjem broju, Makedonac – Crnogorka. Iako treba napomenuti da u Makedoniji niko ne smatra ove brakove kao “mješovite“, niti ih tako imjenjuje. U stvari Makedoncima ova fraza zvuči više smiješno nego ozbiljno, a isti je slučaj sa brakovima sa osobama srpske, hrvatske ili slovenačke nacionalnosti.
Iz tih razloga u Makedoniji postoje hiljade ljudi koji imaju više ili manje crnogorsko porijeklo, a ne vode se kao Crnogorci. Na primer, majka Crnogorka, ili đed po majci, ili razne druge linije porijekla. Isto tako ima osoba koji od crnogorstva nose samo prezime, a generacijama žive u Makedoniji i maternji jezik im je makedonski. Zatim postoje slučajevi da rođena Makedonka, supruga Crnogorca, i sama se donekle smatra Crnogorkom, jer “ne može da muž i djeca budu Crnogorci, a ona da se dvoji“. Puno ovakvih primjera potvrđuje čak i letimičan pregled postojeće, svakako ne definitivne evidencije Zajednice – pored svih crnogorskih prezimena među aktivnim članovima ima priličan broj članova koje se prezivaju Lazovski, Kapsarova, Kuzmanoski, Tanaskoski itn.
Niko u stvari ne zna koliko ovdašnjih građana nose crnogorske gene, iako prema nekom procjenama broj se kreće između 30 i 40 hiljada. Zbog toga se očekuje da će se članstvo proširivati postupno i zavisno od osjećaja i stepena interesa pojedinih građana.
U svakom slučaju već postoje uslovi za realizaciju sledećih koraka, a to je osnivanje klubova. Najveća koncentracija građana porijeklom iz C.Gore je u Skoplju, zatim u Ohridu (posledica nekoliko talasa doseljavanja od početka 20 veka; vidi naučni trud Crnogorci u Ohridu na ovom sajtu), dok postoje uslovi da se osnivaju klubovi u Kumanovu, Velesu, Delčevu, Đevđeliji, Bitolju, Gostivaru, Kavadarcima, Kruševu i drugim gradovima.
Naravno da će na ovom istom portalu biti objavljivani podaci sa adresom, predsjednicima, kontakt telefonima i e mailovima klubova koje će se uskoro osnovati.
UDRUŽENJE CRNOGORSKO – MAKEDONSKOG PRIJATELJSTVA
Marta 2006 godine u Skoplju je osnovano Udruženje crnogorsko – makedonskog prijateljstva. Predsjednik je Vlado Kambovski, univerzitetski profesor i predsjednik Makedonske akademije nauka i umjetnosti (MANU).
Isto tako u Crnoj Gori postoje Udruženje makedonsko – crnogorskog prijateljstva, čiji je predsjednik Slaviša Ščekić, parlamentarac, i Nacionalno društvo Makedonaca u Crnog Gori, osnovano 2006 godine.
Ova udruženja su jedna od karika koje vežu dva naroda. Ona su najviši izraz i plod prijateljstva, i to mnogo vise nego što imaju neko konkretno polje rada. Ipak imaju svoje ne baš , malo mjesto u celom kampusu institucija, u kojem spadaju državne diplomatske misije (ambasade i konzulati, odnedavno sa specijaliziranom privrednom kancelarijom), zajednice u Skoplju i Podgorici, privredne i turističke veze i drugih relacija u mnogim oblastima života. Udruženja prijateljstva su prirodno upućeni na razvijanju kulturne saradnje dva naroda, pa odatle potiču brojne inicijative za organizaciju raznih kulturnih skupova, kao što su manifestacija „“Makedonija o Njegošu“ u Skoplju, promocija knjige “Crnogorska književnost u makedonskom ogledalu“ i mnogih drugih kulturnih sadržaja.
